ارائه ی مدلی برای ارزیابی تأثیرات اجتماعی در صنعت نفت و گاز ایران

تجربه ی سال های متمادی اجرای اقدامات توسعه ای بر اساس رویکردی عمدتاً اقتصادی و بدون ملاحظه تأثیرات زیست محیطی، فرهنگی و اجتماعی ای که این اقدامات بر جا می گذارند، خوشایند نبوده است. اما امروز دریافته ایم که اقدامات توسعه ای به سادگی به اهدافی که برای آن ها در نظر گرفته می شود دست نمی یابند و دست یافتن به این اهداف نیازمند فراهم شدن شرایط اجتماعی خاصی است. حال که توجّه به ارزیابی تأثیرات اجتماعی اقدامات توسعه ای در کشور ما و در حوزه های مختلف مورد توجّه قرار گرفته، شایسته است تا مدل ها وفرایندهایی مناسب برای آن طراحی شود. هدف اصلی این مقاله تدوین دستورالعمل و مدلی برای ارزیابی تأثیرات اجتماعی در پروژه های صنعت نفت و گاز در کشور ایران است. روش به کار گرفته شده در این مقاله اسنادی و کتابخانه ای و مقایسه ای- تطبیقی است. در واقع در این مقاله با مرور اصول کلی ارزیابی تأثیرات اجتماعی و سپس شناسایی مقولات اجتماعی که پیامد پروژه های صنعت نفت در مناطق عملیاتی است با کمک تجربیات مشابه خارجی و مدل های به کارگرفته در آن ها مدل مناسبی با توجّه به شرایط کشور و مناطق میزبان تأسیسات نفتی پیشنهاد دهد. با توجّه به طیف مسایلی که صنعت نفت در زمینه ی مسایل اجتماعی می تواند با آن ها روبه رو شود، فرصت مناسبی برای توسعه ی ارزیابی تأثیرات اجتماعی در پروژه های صنعت نفت وجود دارد و تدوین مدلی مناسب برای انجام آن می تواند کارآمدی این حوزه از دانش را در کمک به مدیریت مناسب توسعه ی صنعتی و هم چنین گسترش آن در بقیه ی عرصه های اقدامات توسعه ای نیز فراهم کند.